รูปที่มองเห็นด้วยตา ไม่ว่าจะเป็นรูปของสิ่งใด ก็เป็นเพียงรูป ไม่ใช่สิ่งที่เที่ยงถาวร ไม่ใช่สิ่งที่เป็นตัวตนแท้จริ ดังนั้นจึงยืดมั่นในรูปที่เห็นไม่ได้ เพราะสิ่งที่มองเห็นอยู่นั้นเปลี่ยนแปลงได้ ไม่ได้อยู่นิ่งเคลื่อนที่เคลื่นไหวไปมาหรือหายไปจากตาก็ได้ รูปที่กายหรือรูปที่ปรากฎแก่ตานั้นเป็นเพียงสิ่งที่ตารับรู้ได้อย่างนั้นและเป็นแต่เพียงรูปเท่นั้น สิ่งที่มองเห็นนั้นอาจมีหลายมุม เมื่อมองแล้วก็ปรากฏรูปได้หลากหลายแต่ไม่มีรูปใดเป็นที่เที่ยงถาวรหรือเป็นตัวตนที่แท้จริงเลย ทุกมุมที่มองเห็นสามารถเปลี่ยนแปลงไป มีการเคลื่อนที่เคลื่อนไหวหรือหายไปจกตได้ รูปที่ปรากฎแก่ตาก็เป็นเพียงสิ่งที่อาศัยสิ่งต่งๆที่มองเห็นและแสงสว่างที่ตกกระทบทำให้ปรกฏเป็นรูป หากหลับตาเสียก็ไม่มีสิ่งที่จะอาศัยทำให้เกิดรูปที่ตา

ขอขอบคุณบทความคุณภาพจาก ดูหนังออนไลน์

แม้เมื่อลืมตาแล้วจะมีสารพัดสิ่งที่ปรากฏรูปแตา ก็จะเห็นแล้วว่ามันก็ไม่ใช่สิ่งที่จะปรากฏเป็นรูปแก่ตาได้อย่างเที่ยงถาวร ไม่ใช่ตัวตนที่แท้จริงเลย รูปที่มองเห็นสามารถหายไปก็ได้เพียงแค่หลับตาเท่านั้นเอง แม้มองเห็นรูปขณะลืมตาอยู่แต่ไม่ยึดมั่นในรูปนั้นก็เท่กับหลับตได้เหมือนกัน รูปนั้นเป็นเพียงสิ่งที่เกิดขึ้นโดยไม่ได้ตั้งอยู่อย่างเที่ยงถาวร ไม่ใช่สิ่งที่เป็นตัวตนอย่างแท้จริงเมื่อมองเห็นสิ่ต่งๆก็มีอารมณ์เป็นรูปที่มองห็น อารมณ์นี้เป็นสิ่งที่ไม่เที่ยงถาวร เป็นอนิจจัง ทกขัง อนัตตา ไม่ช่สิ่งที่ควรจะยึดมั่น เพระมีตาจึงเห็นรูปต่างๆ เมื่อเห็นรูปต่างๆแล้วก็อาจติดตามรูปเหล่านั้นไปในขณะต่างๆ หรืตามรูปที่เห็นไปทุกขณะ เพลิดเพลินในรูปอยู่ หากลองหลับตาก็จะรู้ว่าทุกสิ่งไม่มีตัวตนแท้จริง เป็นเพียงความว่างเปล่า ไม่มีรูปใดๆ สิ่งที่มองเห็นเป็นรูปต่างๆนั่นแหละไม่ได้ตั้งอยู่อย่างเที่ยงถาวรไม่ใช่สิ่งที่เป็นตัวตนแท้จริง ถ้ไม่ปรากฏเป็นรูปแล้วก็อาจทำให้เป็นทุกข์สำหรับผู้ที่ติดหรือยึดมั่นอยู่ในรูปนั้น เช่น วิวทิวทัศน์ที่มีสิตำงๆมากมายอยู่ร่วมก้ หากมีสิ่งใดหายไปก็อาจทำให้เป็นที่ขาดทัศนียภาพอันงดงามดังเดิ คือยึดมั่นอยู่ในสิ่งต่งๆที่ปรากฏรู ถ้าสิ่งนั้นหายไปก็เป็นทุกข์ การยึดมั่นในรูปจะทำให้ไปกำหนดว่ารูปต้องเป็นอย่งนั้นอย่างนี้ เหมือนเห็นวิวทิวทัศน์ก็ไปกำหนดว่าต้องมีสิ่งนั้นอยู่อย่างนั้นตรงนั้นต้องเป็นอย่างนั้น หากไม่ป็นอย่างนั้นก็เป็นทุกข์ แต่สิ่ต่งๆนั้นไม่สามารถคงอยู่อย่างเที่ยงถาวรได้ ต้องมีการเปลี่ยนแปล และเสื่อมสิ้นไปเช่นเดียวกับคนและสัตว์ที่มีรูปพรรณสัณฐานที่มีความไม่เที่ยงถาวรเปลี่ยนแปลงไป มื่อมองผู้เป็นที่รักหรือสัตว์ที่นรักแล้วยึดมั่นในรูปนั้น ก็จะไปกำหนดให้ตายตัวว่าต้องเป็นอย่างนั้น เมื่อปลี่ยนแปลงไปก็ไม่เป็นที่พอใจ เช่น หนตารูปร่งเปลี่ยนไปเมื่อแกขึ้น สัตว์เลี้ยงมีรูปร่างหน้าตาเปลี่ยนไปเมื่อโตขึ้น อาจไม่เป็นที่พอใจดังเดิมก็ได้ การรู้อารมณ์ที่เป็นรูปต่งๆ ถ้าไม่ยึดมั่นในอารมณ์หรือรูปนั้นๆก็จะเห็นรูปทุกรูปมีความเหมือนกันคือไม่ได้ตั้งอยู่อย่างเที่ยงถาวร ไม่ช่สิ่งที่เป็นตัวตนแท้จริง ทำให้มองรูปของสิ่งต่างๆอย่างไม่มีความรู้สึกเข้าไปเกี่ยวข้อง เห็ทุกสิ่ที่มีรูปต่งๆกันว่ไม่มีอะไรแตกต่างกัน มองเห็นทุกสิ่งที่มีรูปต่างกันอย่างเสมอกัน มีความเท่เทียม ไม่มีความหลื่อมล้ำก้ ทุกสิ่งนั้นเป็นอนิจัง เป็นทุกขัง เป็นอนัตตาเหมือนๆกัน ไม่ได้เป็นอย่างหนึ่งอย่างใดแน่นอนเลย สิ่งต่งๆที่มองเห็นรูปนั้นจริงๆแล้วไม่มีชั้นวรรณะที่แตกต่าง ไม่ว่าจะเป็นคนหรือสัตว์ก็มีชีวิตท่เทียมก้ ถึแม้จะมีรูปที่แตกต่างกัน เมื่อมองแล้วจะได้อารมณ์ที่เป็นรูปหลากหลายอารมณ์ก็ตา ก็เป็นแค่อารมณ์ที่หลากหลายเท่นั้น รูปที่เห็นนั้นเป็นเหมือนกันคือเป็นอนิจจัง เป็นทุกขังเป็นอนัตตา ความหลากหลายที่เป็นอารมณ์นั้นไม่ได้แตกต่งกันเท่ใดนัก การรับรู้ในอารมณ์แม้เห็นได้ว่ามีความหลากหลายสำหรับอารมณ์ที่เป็นรูปก็ยังมีความเหมือนในความแตกต่างกันอยู่ ดังนั้นไม่ว่าจะมีอารมณ์ที่เป็นรูปใดก็จะเห็นความเสมอกัน เท่เทียมกันในอารมณ์ต่างๆได้สิ่งๆหนึ่งที่มองเห็นรูปนั้นมีหลายด้านหลายมุม จึงมองเห็นได้หลายรูป นั่นคือมองแล้วได้อารมณ์ที่เป็นรูปหลายอารมณ์จากสิ่งเดียวเมื่อมองในวลาต่งกัน ถ้ไปยึดมั่นในอารมณ์ที่มองในขณะใดขณะหนึ่งก็จะทำให้ไม่เห็นอรมณ์ที่เป็นรูปอื่นๆได้ ทำให้มองสิ่งนั้นอย่างไม่ทั่ว มองไม่รอบด้าน มองไม่เห็นในมุมอื่นรูปอื่น อาจตัดสินสิ่งที่มองนั้นผิดไปจกความเป็นจริงทั้งหมดของสิ่งนั้นได้ ช่นเดียวกับการมองคนและสัตว์ถ้ามองแค่ครั้งเดียวก็อาจห็นเพียงด้านและมุมที่มองเพียงค้นเดียวมุมเดียว หากรีบตัดสินผู้นั้นแค่ครั้งเดียวว่าเป็นคเช่นไร บางทีก็อจทำให้ตัดสินผิดไปจกความเป็นจริงทั้งหมดของผู้นั้น จึงควรจะมองคนให้รอบคอบ มองหลายด้า หลายมุม มองให้ทั่ว แล้วจะรู้ว่าแต่ละคนมีมากด้านหลายมุมในความเป็นไป การจะตัดสินคนว่าเป็นเช่นไรนั้น มักจะตัดสินได้ไครบทุกมุมทุกด้าน เพียงใช้มุมและด้านที่มองเห็นอย่างพอประมาณคร่วๆเท่นั้น ดังนั้นการตัดสินคนๆหนึ่งจึงไม่ช่บทสรุปของคนๆนั้นเสียเลยทีเดียว การจะมองคนๆหนึ่ได้ทุกด้านทุกมุมนั้นยาก ไม่ใช่รื่องที่จะทำได้ง่ายๆ จึงไม่ควรยึดมั่นในอารมณ์ที่ได้จากการมองคนอื่น เพราะจะทำให้ไม่สามารถมอได้อย่างรอบด้านนั่นเองการไม่ติดหรือยึดมั่นในอารมณ์ดอารมณ์หนึ่งเมื่อมองสิ่งอื่น จะทำให้มองสิ่งนั้นได้มากด้านหลายมุมยิ่งขึ้น เช่ คนๆหนึ่อาจเลี้ยงชีพด้วยวิธีใดวิธีหนึ่งอยู่ มีอชีพการงานหนึ่งอยู่ ซึ่งจริงๆแล้วหากมีโอกาสคนๆนั้นอาจมีความสามารถที่จะทำสิ่งอื่นได้อีกมากมาย ใช่ว่าจะจำกัดอยู่เพียงการกระทำในการงานหนึ่งเท่านั้น อาจทำประโยชน์ย่างอื่นได้อีก